Dự án BOT "ngắc ngoải" vì bí vốn
Sau một thời gian ồ ạt rót vốn cho các nhà đầu tư BOT giao thông, hiện các ngân hàng thương mại đã cẩn trọng hơn. Một số dự án như cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, đường Hòa Lạc - Hòa Bình đang “ngắc ngoải” vì bí vốn vay ngân hàng.
Cao tốc Bắc Giang- Lạng Sơn đang bí vốn
Động thổ xong thì tắc
Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn dài 63,86km, kết hợp tăng cường mặt đường QL1 đoạn Km1+800 - Km106+500, có bề rộng nền đường 25m, bao gồm 4 làn xe cơ giới, vận tốc thiết kế 100km/h; tuyến QL1 giữ nguyên cấp đường hiện tại, vận tốc thiết kế 60-80km/h.
Dự án được làm theo hình thức hợp đồng BOT với tổng mức đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng, thời gian thu phí hoàn vốn dự kiến kéo dài 21 năm. Đáng nói, trong số vốn khổng lồ để làm cao tốc này, chủ đầu tư chỉ có 13%, còn lại 87% là vốn vay thương mại. Ban đầu, dự án do liên danh 6 nhà đầu tư gồm Công ty CP Đầu Tư UDIC, Công ty CP Đầu tư và xây dựng Giao Thông Phương Thành, Công ty CP Đầu tư 468, Công ty CP Giao thông Xây dựng số 1, Công ty TNHH Xây dựng Mỹ Đà, Công ty TNHH MTV Đầu tư SCIC cùng đầu tư.
Mặc dù dự án được động thổ vào tháng 7-2015 nhưng đến nay, Công ty CP BOT Bắc Giang - Lạng Sơn vẫn chưa thể ký hợp đồng tín dụng với các ngân hàng thương mại. Trong khi đó, sau lễ động thổ không lâu, Công ty TNHH MTV Đầu tư SCIC đã rút khỏi dự án, do vậy, việc huy động vốn của chủ đầu tư BOT càng khó khăn.
Để tháo gỡ, Công ty CP BOT Bắc Giang đã “cầu cứu” Bộ GTVT và Ngân hàng Nhà nước đề nghị được hỗ trợ. Tuy nhiên, mới đây, Ngân hàng Nhà nước cho biết, các tổ chức tín dụng có quyền tự chủ trong hoạt động kinh doanh và tự chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh; đồng thời yêu cầu nhà đầu tư làm việc cụ thể với ngân hàng tham gia tài trợ vốn để được xem xét cho vay theo đúng quy định của pháp luật, cơ chế tín dụng hiện hành và các văn bản chỉ đạo về tăng cường kiểm soát rủi ro đối với các dự án BOT….
Như vậy, đến thời điểm này, nguồn vốn hơn 10.000 tỷ đồng đầu tư tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn vẫn chưa thấy đâu.Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, khi xem xét, cấp tín dụng đối với các dự án BOT giao thông phải sàng lọc, lựa chọn các dự án có khả năng thu hồi vốn cao, mức độ rủi ro thấp; không xem xét các dự án có thủ tục pháp lý không đầy đủ, không đủ điều kiện vay vốn theo quy định.
Do nguồn vốn tín dụng chưa được khơi thông, nên tính đến cuối tháng 9-2016, nhà đầu tư mới đưa vào dự án được khoảng 500 tỷ đồng trong số 12.188,3 tỷ đồng (đạt khoảng 4,1%) bằng nguồn vốn chủ sở hữu. Do thiếu vốn, thời gian qua, nhà đầu tư mới chỉ tập trung triển khai thi công nâng cấp QL1. Chắc chắn, dự án này khó có thể hoàn thành trong năm 2018 như tiến độ đề ra.
Đang làm dở bị dừng rót vốn
Tương tự, mới đây, Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SHB) cũng thông báo sẽ tạm dừng rót vốn cho dự án xây dựng đường Hòa Lạc - Hòa Bình. Dự án này có chiều dài 32,37 km, đoạn 6,7 km đầu đi trùng với đường Hòa Lạc - Làng Văn hóa; đoạn tiếp theo xây dựng mới qua các huyện Thạch Thất (Hà Nội) và Kỳ Sơn, TP Hòa Bình, có chiều dài khoảng 25,67 km. Dự án được khởi công vào tháng 4-2014 và hoàn thành vào tháng 8-2016, nhưng lùi thời gian khai thác toàn tuyến đến cuối năm 2016. Dự án này có tổng mức đầu tư là 2.180 tỷ đồng.
Theo đại diện Công ty BOT QL 6, tính đến ngày 31-8, tổng số tiền đã giải ngân, thanh toán cho các nhà thầu và lãi vay phải trả ngân hàng SHB là 1.276 tỷ đồng và từ ngày 1-9 đến nay, ngân hàng SHB - Chi nhánh Ba Đình (đơn vị tài trợ vốn) đã tạm dừng giải ngân vốn cho dự án.
Nguyên nhân, theo Công ty CP BOT Quốc lộ 6, do doanh thu thực tế tại trạm thu phí QL6 của dự án cải tạo, nâng cấp QL6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình thấp hơn nhiều so với phương án tài chính nên ngân hàng đã yêu cầu doanh nghiệp dự án phải giải quyết được các vấn đề về giá vé; có phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian xây dựng với Bộ GTVT, đồng thời phải cam kết gia hạn thời gian thu phí của dự án...
“Dù đã nhiều lần trao đổi, bàn bạc nhưng đến nay, ngân hàng SHB vẫn chưa giải ngân các khoản vay làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án”, lãnh đạo Công ty CP BOT QL6 cho hay.
Theo hợp đồng BOT đã ký, số tiền thu được ở trạm thu phí QL6 (từ ngày 1-8-2015 đến hết ngày 31-7-2016 là 124 tỷ đồng - theo phương án tài chính) sẽ được sử dụng để đầu tư tuyến đường Hòa Lạc-Hòa Bình.
Nhưng thực tế, doanh thu thu phí tính đến hết ngày 31-8 chỉ được 66,9 tỷ đồng, đạt 54% của phương án tài chính. Do lo ngại về phương án hoàn vốn của dự án, ngân hàng SHB đã tạm dừng cấp vốn cho dự án này. Đến nay, vẫn chưa có tín hiệu ngân hàng sẽ tái cấp vốn trở lại nếu nhà đầu tư như không đạt được các thỏa thuận với Bộ GTVT.
Ngân Tuyền (ANTĐ)