Khám phá xe hơi ở Việt Nam đầu thế kỷ 20 qua ảnh
Tư liệu từ trang Belle Indochine của Pháp cho thấy, mạng lưới đường bộ của Việt Nam mở rộng gấp 3 lần trong vòng 15 năm vào đầu thế kỷ 20. Kéo theo đó là sự phát triển của xe hơi tại Việt Nam.
Cụ thể, vào năm 1926, tổng cộng có đến 10.299 xe cơ giới được đăng ký trên toàn Đông Dương (Việt Nam, Lào, Campuchia). Trong đó, Nam Kỳ có 5.678 chiếc, Bắc Kỳ có 2.866 chiếc, Trung Kỳ có 966 chiếc, còn Campuchia và Lào lần lượt là 683 và 106 chiếc.
Xe Hơi tại một đồn điền cao su ở Nam Kỳ vào khoảng năm 1931
Xét về chủng loại, số lượng xe được chia thành 7.479 xe ô tô con, 1.532 xe ô tô cỡ lớn, 1.288 xe gắn máy. Theo đó, đa số các xe lớn được sử dụng cho giao thông công cộng. Trong ảnh là chiếc xe tải đang di chuyển từ Krong Pha (Ninh Thuận) lên Đà Lạt (Lâm Đồng).
Cùng với tốc độ phát triển của các loại xe ô tô là sự gia tăng chóng mặt của giá trị nhập khẩu. Năm 1915, Đông Dương ghi nhận giá trị nhập khẩu ô tô chỉ đạt 1 triệu franc. Thế nhưng, đến năm 1920, giá trị nhập khẩu đã tăng lên 33 triệu franc.
Xe khách ở Đà Nẵng.
Việc thuế nhập khẩu hạ xuống 50% trong năm 1921 đã đưa giá trị xuất khẩu chỉ còn 13 triệu franc. Riêng Nam Kỳ, số ô tô nhập khẩu trong năm 1927 là 2.092 chiếc, đạt giá trị 55 triệu franc
Garage xe hơi Bannier ở Sài Gòn, những năm 1930 (nay là khách sạn REX).
Thế kỷ 20 cũng là thời điểm phát triển của ngành du lịch, nhất là du lịch bằng ô tô. Dịch vụ xe buýt cũng vì thế mà phát triển mạnh, góp phần kết nối các khu vực của Đông Dương. Dưới đây là hình ảnh đón trả khách của xe buýt ở phố Celmenceau (nay là đường Trần Nhật Duật, Hà Nội) vào năm 1928.
Vào năm 1921, Nam Kỳ có đến 245 công ty về giao thông công cộng, sở hữu khoảng 649 xe ô tô. Con số này đã tăng gấp đôi trong năm 1925 khi có 513 công ty và 1.075 xe ô tô.
Hình ảnh nhộn nhịp ở bến xe Celenceau.
Ô tô xuất hiện nhiều, buộc chính quyền thuộc địa phải nâng cấp mạng lưới giao thông đường bộ, nhất là đường cao tốc ở các vùng. Theo đó, họ phải thay thế những cây cầu cũ từ gỗ sang cấu trúc bê tông cốt thép vững chắc, tạo điều kiện cho xe tải lưu thông.
Một chiếc xe qua phà.
Ước tính vào thế kỷ 20, mạng lưới đường bộ ở Đông Dương đã được mở rộng gấp 3 lần trong vòng 15 năm.
Bản đồ mạng lưới đường bộ Đông Dương năm 1921.
Ngược lại, ngành đường sắt lại chứng kiến sự suy giảm nhanh chóng về mặt doanh thu trên toàn cõi Đông Dương. Năm 1926, những người quản lý đường sắt đã hạ thấp mức phí di chuyển từ Bắc Kỳ tới Trung Kỳ nhằm ngăn chặn cuộc khủng hoảng này.
Những chiếc xe khách của hãng SCAC tại bến xe Finnon, gần Đà Lạt.
Xem thêm: 7 mẫu xe đại diện cho 70 năm lịch sử tiến hóa thiết kế của Ferrari