Nghị định 116 tiếp tục "đóng băng" ô tô nhập khẩu

Được áp dụng từ ngày 1/1/2018, Nghị định 116quy định về kiểm tra chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu, trở thành rào cản khá lớn đối với các doanh nghiệp muốn nhập khẩu xe bốn bánh.

Trong buổi tọa đàm Diễn đoàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) diễn ra vào ngày 4/7 vừa qua, ông Toru Kinoshita – trưởng nhóm công tác Ô tô và Xe Máy của VBF, Tổng Giám Đốc của Toyota Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) nhận định rằng thị trường ô tô nội địađang vô cùng bất ổn. Tất cả các bên doanh nghiệp lắp ráp, sản xuất trong nước hay nhập khẩu đều gặp trở ngại trong việc kinh doanh bởi một vài quy định về thủ tục hành chính trong Nghị định 116 như yêu cầu về chứng nhận kiểu loại ô tô, chứng chỉ ECE cho linh kiện, phụ tùng nhập khẩu…

VBF 2018 diễn ra vào ngày 4/7 với nội dung thảo luận chủ yếu xoay quanh Nghị định 116

Ông Toru Kinoshita tiếp tục khẳng định Nghị định 116 gần như đã đóng băng thị trường kinh doanh xe nhập khẩu nguyên chiếc (xe CBU) đến từ các nước như Nhật Bản, Châu Âu,… trong suốt 6 tháng vừa qua.

Hàng loạt các đơn hàng nhập khẩu ô tô trong các tháng đầu năm 2018 đã bị hủy gây ảnh hưởng tới các đại lý xe và khiến khách hàng phải chờ đợi lâu hơn. Đặc biệt, sự kiện này đe dọa tới hàng ngàn việc làm của người lao động Việt Nam.

Một lô xe Honda được nhập khẩu về Việt Nam

Chính vì vậy, Nhóm công tác Ô tô và Xe máy tiếp tục kiến nghị tới chính phủ về các vấn đề liên quan đến Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) và yêu cầu kiểm nghiệm từng lô xe. Ngoài ra, ông Kinoshita nhấn mạnh tính hồi tố của Thông Tư 03hướng dẫn thực hiện Nghị định 116 đã ảnh hưởng đến cả doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và các công ty sản xuất xe của Việt Nam, khiến họ không có đủ thời gian để hoàn tất các khâu chuẩn bị.

Theo thống kê của Hiệp hội Thương mại Châu Âu tại Việt Nam (Eurocharm), từ tháng 1 đến đầu tháng 4/2018 vừa qua, không có một xe nhập khẩu Châu Âu nào đến cảng hải quan Việt Nam. Eurocharm cho rằng yêu cầu thử nghiệm chất lượng xe nhập khẩu theo như Nghị định 116 cũng như Thông tư 03 là trái với thỏa thuận cam kết tự do hóa thương mại giữa Việt Nam và Châu Âu (EV-FTA). Cụ thể, hiệp định EV-FTA chấp nhận giấy chứng nhận chất lượng ECE đối với xe nhập khẩu và các phụ tùng linh kiện đi kèm mà không cần phải kiểm tra lại.

Trong 3 tháng đầu năm 2018, không có xe nhập khẩu châu Âu vào về Việt Nam

Do vậy, VBF đề nghị Bộ Giao thông vận tải và Cục Đăng kiểm Việt Nam miễn thực hiện Nghị định 116, Thông tư 03 về quy định thử nghiệm khí thải, chứng nhận kiểu loại xe đối với lô hàng nhập khẩu đầu tiên trong khoảng thời gian từ 1/1 đến 30/6.

Trước ý kiến từ các doanh nghiệp kinh doanh xe ngoại, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải – ông Nguyễn Văn Công phản hồi cho rằng Nghị định 116 là cần thiết bởi "Không kiểm soát theo lô như quy định hiện nay sẽ có trường hợp xe nhập khẩu chỉ thử nghiệm an toàn và khí thải ở lô hàng đầu tiên và các lô sau đó không phải kiểm tra, thử nghiệm. Điều này tạo ra kẽ hở lớn để các đơn vị nhập khẩu hàng hoá kém chất lượng so với lô hàng đã thử nghiệm đạt chất lượng ở lần đầu, tiềm ẩn nguy cơ gian lận về chất lượng, tránh các bước kiểm tra của cơ quan chức năng, dẫn đến chất lượng của các xe nhập khẩu không được kiểm soát chặt chẽ và quyền lợi người tiêu dùng bị ảnh hưởng”.