Tin buồn: Cha đẻ động cơ xoay Mazda, Yamamoto Kenichi, qua đời ở tuổi 95

Yamamoto Kenichi, cha đẻ của động cơ xoay Mazdavà cũng là người sau này trở thành lãnh đạo của công ty, đã qua đời ở tuổi 95, theo tin tức từ trang Japanese Nostalgic Car. Để tri ân một trong những người có công lớn đối với ngành công nghiệp ô tô thế giới, chúng ta hãy cùng đến với câu chuyện về cuộc đời ông, một câu chuyện hấp dẫn bậc nhất trong thế giới ô tô.

Ông Yamamoto sinh ra tại Hirsohima vào năm 1922, tốt nghiệp từ trường Đại học Hoàng gia Tokyo năm 1944. Từ đó, ông đồng quản lý một nhà máy sản xuất máy bay trong Thế Chiến II ở Tokyo, và rồi nghe lời mẹ để quay trở về quê hương vào tháng 9/1945, một tháng sau khi Nhật Bản chính thức đầu hàng quân đồng minh.

Chân dung ông Yamamoto

Khi về Hiroshima, ông thấy quê hương mình đã bị tàn phá, em gái đã thiệt mạng, và người cha có dấu hiệu bệnh tật do nhiễm xạ bom nguyên tử. Để hỗ trợ gia đình mình, ông nhận việc làm ở Toyo Kogyo, một nhà sản xuất pháo quân sự và xe tải địa phương đồng thời cũng là một số ít các công ty còn sống sót sau vụ thả bom ở Hiroshima. Ông Yamamoto bắt đầu bằng vai trò công nhân nhà máy chế tạo bộ truyền động, nhưng trong vòng 2 năm, đã được thăng chức lên vị trí quản lý và bắt đầu chế tạo một động cơ mới cho xe tải 3 bánh của Toyo Kogyo, sau này được bán đi dưới tên thương hiệu Mazda.

Toyo Kogyo tung mẫu ô tô thực sự đầu tiên của họ, Mazda R360, vào năm 1960. Trong năm 1961, công ty này bắt đầu hợp tác vễ kỹ thuật với nhà sản xuất ô tô Đức NSU, nhằm phát triển động cơ xoaycho ô tô. Ông Yamamoto được bổ nhiệm dẫn dắt đội phát triển động cơ xoay Mazda mà sau này được người ta biết đến với cái tên “47 Samurai”. Trong năm 1964, Mazda cho ra mắt sản phẩm thử nghiệm Cosmo Sport, một mẫu xe hai chỗ ngồi trang bị động cơ mô-tơ kép. Không hề cường điệu khi nói rằng đây là chiếc xe đã đảm bảo tương lai của Mazda.

Ông Yamamoto chính là người có công khai sinh ra dòng động cơ xoay nổi tiếng của Mazda.

Trong thập niên '60, Bộ Công nghiệp và Thương mại Quốc tế Nhật Bản (MITI) đã quyết định rằng Toyota, Nissan và Isuzu sẽ trở thành các nhà sản xuất xe nòng cốt của đất nước. Điều đó không hề ngăn cấm Toyo Kogyo làm nên những chiếc xe của riêng họ, nhưng cũng tạo ra khó khăn lớn. Ông Yamamoto đã dùng Cosmo Sport và các công nghệ sáng tạo của mẫu xe này để thuyết phục MITI cho Toyo Kogyo một cơ hội. Ơn trời, ông đã thành công.

Cosmo Sport đi vào sản xuất năm 1967, trở thành mẫu xe đường phố đầu tiên sử dụng động cơ mô-tơ kép. Ông Yamamoto cùng đội 47 Samurai tiếp tục phát triển động cơ xoay vốn đã được dùng cho hầu hết mọi chiếc Xe Mazda được bán trong thập niên '70. Tuy nhiên, động cơ xoay chỉ thực sự đạt đỉnh với dòng xe thể thao Mazda RX. Mẫu xe Mazda RX-7 nguyên bản năm 1978 đã “đổ bê tông” vị trí của động cơ xoay trong thế giới ô tô, và giúp Mazda trở thành một tay chơi lớn ở thị trường Mỹ.

Động Cơ Xoay của Mazda

Những thành công trên giúp Yamamoto thăng tiến trong hàng ngũ của Mazda, trở thành người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và phát triển ở cuối thập niên '70, chủ tịch trong năm 1985, và chủ tịch hội đồng quản trị trong năm 1987. Trong năm 1978, Bob Halll, một nhà báo của Motor Trend và sau đó là Autoweek, đã gợi ý cho ông Yamamoto để Mazda xây dựng một chiếc xe mui trần 2 chỗ theo phong cách cổ điển Châu Âu. 3 năm sau, Hall trở thành người lên kế hoạch sản xuất của Mazda ở California, và Yamamoto nói ông ấy hãy bắt đầu nghiên cứu một mẫu xe mui trần 2 chỗ mới.

Khi trở thành chủ tịch năm 1985, Yamamoto đã bắt đầu thúc đẩy quá trình đưa mẫu xe mui trần MX-5 Miata lên dây chuyền sản xuất. Hall, cùng với kỹ sư Hirai Toshihiko và nhà thiết kế Tom Matano, đã bắt tay để biến mẫu  xe thể thao của họ thành hiện thực.

Dưới sự lãnh đạo của Yamamoto, Mazda còn có những thành tựu vĩ đại nhất của họ trong làng đua xe thể thao, chiến thắng ở Le Mans năm 1991 với chiếc 787B sở hữu động cơ 4 mô-tơ. Đến ngày nay, Mazda vẫn là nhà sản xuất ô tô Nhật Bản duy nhất từng chiến thắng giải cuộc đua này, và 787B là mẫu xe dùng động cơ không piston duy nhất làm được điều đó. Ông Yamamoto đã nghỉ hưu khỏi Mazda một năm sau đó.

Mazda 787B

Ngày nay, Mazda không còn bán xe dùng động cơ xoay ra thị trường nữa, nhưng công ty vẫn có một đội ngũ tâm huyết nghiên cứu loại động cơ này. Tinh thần của ông Yamamoto cùng 47 Samurai được tiếp nối trong động cơ Skyactiv-X mới của Mazda, dòng động chạy xăng đầu tiên sử dụng cơ chế đốt cháy nén. Đương nhiên, dòng xe Mazda MX-5 Miata vẫn đang sống khỏe, với hàng triệu chiếc đã bán ra thị trường. Thậm chí, Mazda MX-5 còn là dòng xe mui trần bán chạy nhất mọi thời đại.

Có thể nói, ông Yamamoto đã cứu giúp và định hình linh hồn của Mazda. Có thể ông đã đi xa mãi nhưng công ty từng được biết đến với cái tên Toyo Kogyo vẫn sống tiếp theo những ý tưởng của ông.

>>> Xe Mazda, Kia và Peugeot tại Việt Nam có dùng được xăng E5 không?