Bertha Benz và chuyến hành trình làm thay đổi hoàn toàn nền công nghiệp ô tô thế giới
Một buổi sáng tháng 8/1888, Bertha Benz, vợ của Karl Benz, cùng hai người con trai lén lấy chiếc Benz Patent-Motorwagen No.3 do chồng mình chế tạo để thực hiện cuộc hành trình được xem như chuyến đi xa bằng ô tô (road trip) đầu tiên trên thế giới. Và kể t
Khám Phá bảy thế hệ xe siêu sang Rolls-Royce Phantom Karl Maybach: người kế thừa xứng đáng của dòng họ lừng danh Luftgekühlt – nơi hội ngộ của những người yêu Porsche hoài cổ |
Cách đây gần 125 năm, cuộc hành trình bằng ô tô có lẽ là vĩ đại và quan trọng nhất trong Lịch Sử diễn ra. Chuyến đi này đã góp phần định hình suy nghĩ về những chiếc xe hơi như một phương tiện di chuyển cá nhân khi mà chính người phát minh ra chúng còn đang hoài nghi về điều đó. Thế nhưng, ít ai biết rằng phía sau vô-lăng của chuyến Road Trip đầu tiên trong lịch sử ấy, lại là một người phụ nữ.
Bertha Benz có tầm nhìn, ý tưởng và suy nghĩ mang tính cách mạng trong giai đoạn đầu của ngành công nghiệp ô tô. (Ảnh: GL ARCHIVE / ALAMY STOCK PHOTO) |
Bertha Benz sinh ngày 9/5/1849 tại Pforzheim, Đức. Bà là vợ của Karl Benz, người được xem như đã phát minh ra xe ô tô và đồng sáng lập nên hãng xe Mercedes-Benz lừng danh. Dù là một kỹ sư thiên tài nhưng đáng tiếc Karl Benz lại thiếu đi suy nghĩ và tầm nhìn của một nhà kinh doanh thực thụ. Hầu hết những việc liên quan đến huy động vốn và tài chính cho các dự án nghiên cứu chế tạo đều được vợ ông, bà Bertha đảm nhiệm. Thậm chí, ban đầu Karl còn không có tham vọng phổ biến xe ô tô khi quyết định không lắp đặt bình xăng cho chiếc xe mà ông tạo ra.
Tuy nhiên, thật may mắn cho chúng ta khi Bertha Benz lại nhận thấy rõ tiềm năng của phát kiến này. Đó là lý do vào một buổi sáng tháng 8/1888, bà để lại lời nhắn ngắn gọn cho chồng trên bàn bếp nói rằng mình về thăm nhà ngoại vài ngày, rồi cùng hai người con trai Eugen và Richard lặng lẽ khởi hành. Bertha Benz không hề đả động đến việc bà sẽ đi đến đó bằng phương tiện nào.
Bertha Benz cùng hai người con trai trên chuyến hành trình lịch sử. (Ảnh: HI-STORY / ALAMY STOCK PHOTO) |
Sau khi cùng hai con đẩy chiếc Benz Patent-Motorwagen No.3 đi đủ xa khỏi nhà để Karl Benz không thức giấc, Bertha quay bánh đà của xe để kích nổ khối động cơ 1 xi-lanh dung tích 1.6L. Gia đình Benz sống tại Mannheim còn đích đến của ba mẹ con nằm ở Pforzheim, cách đó khoảng 90 km. Và đây cũng chính là chuyến đi xa đầu tiên được thực hiện bằng xe ô tô.
Đây là một thử thách lớn dành cho Bertha và hai người con khi gần như chắc chắn chiếc Benz Patent-Motorwagen No.3 sẽ gặp hỏng hóc. Chiếc xe mới chỉ được phát minh ra hai năm trước đó. Họ không biết đường, thậm chí chẳng có đường sá theo đúng nghĩa đen cho họ đi; Larry Page, ông chủ của Google Maps thì phải 85 năm nữa mới chào đời; thời đó chắc chắn không ai biết dịch vụ cứu hộ ô tô là gì và mức công suất 2,5 mã lực đảm bảo chiếc xe sẽ chết cứng giữa lưng chừng đồi. Dù vậy, tất cả những điều ấy không đủ khiến Bertha Benz nhụt chí. Bà cùng hai người con can đảm tiến về phía trước và... đi nhầm đường.
Chiếc xe Benz Patent-Motorwagen No.3 mà Bertha Benz đã sử dụng. (Ảnh: Zenodot Verlagsgesellschaft mbH) |
Sau khi hỏi được đường đi, trở ngại tiếp theo dành cho Bertha là tìm ra nguồn nước. Động cơ của chiếc Benz Patent-Motorwagen No.3 được làm mát bằng cách đổ nước lên rồi chờ cho nước bốc hơi để giảm nhiệt. Vì vậy suốt cuộc hành trình, bà và hai người con phải liên tục tìm sông, suối hoặc mua nước ở các cửa hàng.
Dầu máy cũng được xử lý hơi khác so với bây giờ. Thay vì dùng bơm đẩy dầu chạy tuần hoàn qua động cơ, dầu được đổ vào động cơ và lượng dầu không cháy hết sẽ chảy thẳng xuống đất.
Thật bất ngờ khi xăng lại không phải vấn đề lớn mà Bertha Benz phải đối mặt. Xăng có thể mua dưới dạng hóa chất benzine, được bán rộng rãi thời đó. Bà đã dừng lại mua benzine tại một cửa hàng hóa chất ở Wiesloch và nơi này vô tình trở thành cây xăng đầu tiên trên thế giới. Tòa nhà có cửa hàng hóa chất ấy hiện vẫn còn tồn tại.
Sau đó, chiếc Benz Patent-Motorwagen No.3 bắt đầu "dở chứng". Đầu tiên, một đường dẫn nhiên liệu bị nghẽn, Bertha dùng trâm cài mũ của bà để thông nó. Tiếp theo, dây đề lộ thiên cần được cách điện và thế là chiếc quần tất của bà trở thành vật hy sinh. Khi những ngọn đồi nối đuôi nhau xuất hiện, hai cậu con trai Eugen và Richard xuống đẩy xe, còn Bertha Benz cầu viện bất cứ người dân nào đi qua dừng lại để giúp đỡ bà.
Bertha Benz cùng chồng, ông Karl Benz, trên một phiên bản đời sau của chiếc Motorwagen No.3. (Ảnh: Mercedes-Benz.com) |
Không rõ chuyến hành trình tiêu tốn chính xác bao nhiêu thời gian nhưng khi ba mẹ con tới Pforzheim thì trời bắt đầu tối. Với việc khởi hành từ sáng sớm, 90 km ấy đã khiến họ mất khoảng 15 giờ đồng hồ, tức là nhanh ngang với... đi bộ. Sau đó, Bertha đánh điện giải thích cho chồng mình những gì vừa xảy ra.
Vài ngày sau đó, Bertha Benz cùng các con trở lại Mannheim bằng một tuyến đường ngắn hơn và chiếc Motorwagen No.3 không gặp thêm bất cứ trục trặc nào. Má phanh của xe được Bertha nhờ một người thợ đóng giày bọc da bên ngoài để tránh bị mòn và từ ấy, tấm lót má phanh ra đời. Lịch sử không ghi lại biểu cảm của Karl Benz khi thấy vợ mình trở về, nhưng có lẽ đó là một vẻ mặt đầy tự hào xen lẫn ngỡ ngàng.
Chuyến hành trình của Bertha Benz đã chứng minh được rất nhiều điều, không chỉ dừng ở thông điệp phụ nữ hoàn toàn có khả năng làm tốt mọi việc mà số đông nghĩ chỉ dành cho đàn ông. Bà đã chứng tỏ rằng xe ô tô là công cụ hữu ích chứ không phải chỉ là thứ đồ chơi và chồng bà đã có một trong những phát minh quan trọng nhất trong lịch sử ngành vận tải.
Bertha Benz đã chứng minh được giá trị của những bài kiểm tra độ bền xe. Cũng từ chuyến hành trình của bà mà sau đó, xe ô tô được trang bị thêm các cấp số thấp để tăng khả năng leo dốc.
Gia đình Benz trên một chuyến hành trình ngắn bằng xe ô tô năm 1894. (Ảnh: Mercedes-Benz.com) |
Thật khó để đong đếm chính xác những gì chuyến hành trình đã đóng góp cho hãng sản xuất ô tô giờ đây được biết đến với tên gọi Mercedes-Benz nhưng chắc chắn, Bertha Benz có công không nhỏ đưa thương hiệu ngôi sao ba cánh đến thành công như hiện nay.
Còn về Bertha Benz, bà qua đời năm 1944, hưởng thọ 95 tuổi. Ngày nay, chúng ta có thể tới Mannheim và theo dấu bà trên chuyến hành trình lịch sử ấy qua các biển chỉ dẫn cắm dọc Tuyến đường Tưởng nhớ Bertha Benz, để sống lại hồi ức về một trong những con người quan trọng nhất đối với lịch sử của ngành công nghiệp ô tô.
(Tham khảo: Wikipedia, Telegraph)