Tiền đề cấm xe máy, Hà Nội có thể tạm dừng đăng ký xe máy mới vào năm 2020

Theo báo cáo đề án Phân vùng hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng tiến tới dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030 của Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, tuyến phố dừng hoạt động xe máy bắt buộc phải đáp ứng được kết cấu hạ tầng và hệ thống giao thông công cộng đạt 7/10 điểm.

Để hoàn thiện lộ trình dừng, Cấm Xe Máy, TP. Hà Nội đã nghiên cứu mô hình thành công của thành phố Quảng Châu (Trung Quốc). Theo đó, mô hình của Quảng Châu chia làm 3 giai đoạn: hạn chế đăng ký xe mới, thí điểm hạn chế một số tuyến đường, khu vực và cuối cùng là mở rộng dần, tiến tới hạn chế trên toàn bộ thành phố vào năm 2007.

Ngoài ra, sau khi tham khảo thất bại của thành phố Yanggon (Myanmar) trong hạn chế xe máy khi chính quyền thành phố chưa sẵn sàng các phương án giao thông công cộng thay thế, TP. Hà Nội sẽ hạn chế đăng ký mới xe máy tại các quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Ba Đình, Đống Đa và Tây Hồ vào năm 2020. Tiếp đến sẽ là các quận Cầu Giấy, Hoàng Mai, Long Biên, Thanh Xuân và các huyện Gia Lâm, Đông Anh vào năm 2025. Bên cạnh đó, thành phố cũng sẽ ban hành chính sách hỗ trợ người dân thông qua việc thu mua xe máy cũ với những xe máy tuổi đời dưới 10 năm.

Về 2 điều kiện cấm, dừng hoạt động xe máy trên các tuyến đường nêu trên, TP. Hà Nội sẽ chia làm các tiêu chí nhỏ để đánh giá.

Đầu tiên, kết cấu hạ tầng sẽ có 6 yếu tố với các thang điểm khác nhau trong đó điểm quan trong nhất được coi là “điều kiện tiên quyết” chính là năng lực hạ tầng giao thông đường bộ đáp ứng được lượng phương tiện lưu thông (3 điểm); tỷ lệ diện tích đất dành cho giao thông trên diện tích đất xây dựng đô thị đảm bảo trên 20% (2 điểm); mật độ đường tính đến đường chính khu vực đạt tối thiểu 4 km/km² (2 điểm); 100% hè phố tính đến đường cấp khu vực có bề rộng tối thiểu 3 m (1 điểm)…

Thứ 2, về hệ thống giao thông công cộng sẽ đánh giá theo 5 tiêu chí nhỏ với “điều kiện tiên quyết” là năng lực phương tiện công cộng (đường sắt đô thị, BRT, xe bus, minibus, taxi, xe hợp đồng, xe đạp công cộng…) đáp ứng được nhu cầu đi lại (3 điểm).

Dựa trên số điểm này, Sở GTVT Hà Nội cho biết sẽ thí điểm dừng, cấm hoạt động vào giờ cao điểm từ thứ 2 đến thứ 6, bố trí làn ưu tiên cho xe bus (ngoài thời gian cấm xem xét cho xe máy lưu thông trên làn ưu tiên cho xe bus) tại các tuyến Nguyễn Trãi (đoạn từ vành đai 3 – đường Láng) vào năm 2019 – 2020 và tuyến Xuân Thủy – Cầu Giấy (sau khi đường 3A đi vào hoạt động, dự kiến sau 2020).

Ngoài ra, thành phố cũng đang cân nhắc thí điểm thêm một số tuyến đường như sau: Giải Phóng (đoạn từ vành đai 3 – Đại Cổ Việt), Nguyễn Văn Cừ (cầu vượt Long Biên – cầu Chương Dương), Lê Văn Lương (vành đai 3 – Láng) và Trần Duy Hưng – Nguyễn Chí Thanh.

Tiếp đến, giai đoạn từ năm 2021 – 2025, theo dự kiến của Sở GTVT Hà Nội, khu vực bảo tồn cấp 1 mở rộng gồm Hàng Đậu, Trần Nhật Duật, Trần Quang Khải – Trần Hưng Đạo – Lê Duẩn – Phùng Hưng sẽ cấm xe máy từ 19 giờ thứ sáu đến 24 giờ chủ nhật hàng tuần.

Ở giai đoạn 2026 – 2030, Hà Nội sẽ hạn chế xe máy trong khu vực vành đai 1 với diện tích gần 26 km², lượng dân số trong khu vực vào khoảng 700.000 người. Cuối cùng, giai đoạn sau 2030 sẽ hạn chế trong khu vực vành đai 3 và mở rộng ra các khu vực đó. Theo ước tính của TP. Hà Nội, vào năm 2030 hệ thống vận tải công cộng sẽ đáp ứng 70% nhu cầu đi lại của người dân với 2.700 xe bus chia làm 180 tuyến; 9 tuyến đường sắt đô thị; 30.000 taxi; 30.000 xe hợp đồng và hơn 10.000 xe đạp công cộng.