Đau đầu chuyện khai tử xăng A92 tại Việt Nam

Cụ thể, từ ngày 10/7 tới, nếu doanh nghiệp không thực hiện phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống sẽ bị xử phạt từ 60-80 triệu đồng, theo Nghị định 67/2017 của Chính phủ (CP). Mục tiêu của nghi định này chính là đẩy mạnh việc tiêu thụ xăng sinh học theo lộ trình của CP.

Thời gian quy định mới của CP có hiệu lực đã cận kề khiến không ít các doanh nghiệm đầu mới, tổng đại lý hay các cửa hàng kinh doanh xăng dầu “ăn không ngon, ngủ không yên”. 

Sức tiêu thụ xăng sinh học E5 thấp

Thực tế, có rất nhiều đơn vị hiện chưa có hệ thống pha trộn nhiên liệu. Được biết, cả nước có đến 29 công ty đầu mới nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu. Dẫu vậy, chỉ có vỏn vẹn 3 đơn vị thực hiện việc phối trộn là PV Oil, Petrolimex và Saigon Petro.

Ông Trần Ngọc Năm, Phó Tổng Petrolimex chia sẻ các trạm phối trộn của  Petrolimex chỉ đủ khả năng đáp ứng nhu cầu bán xăng sinh học E5 trong hệ thống phân phối của tập đoàn. Theo thông tin mà vị lãnh đạo cho biết, một trạm phối trộn tốn khoảng 10 tỷ đổng tùy theo quy mô. 

Đau đầu chuyện khai tử Xăng A92 tại Việt Nam

Trong khi đó, với số vốn đầu tư lớn, các đại lý và không ty nhỏ không đủ sức đầu tư: “Hiện chúng tôi chưa thể xây dựng hệ thống phối trộn cho kinh phí đầu tư vượt quá khả năng. Hơn nữa, để hoàn thiện một trạm phối trộn phải mất 8-9 tháng để nhập khẩu thiết bị, lắp đặt. Do đó, nếu bấy giờ mới bắt tay vào xây dựng thì khó có thể hoàn thành trước thời gian 10/7 tới.” - đại diện một doanh nghiệp lo lắng. 

Một doanh nghiệp khác dù có 2 trạm phối trộn nhiên liệu xăng E5 với công suất 60.000 lít/giờ nhưng vẫn gặp phải một số vấn đề khó khăn khác. Cụ thể, ngoài cơ sở vật chất, doanh nghiệp phải có phòng thí nghiệm được cấp phép pha chế. Tuy nhiên, chi phí đầu tư thì lên tới 10 tỷ đồng nhưng lại không dùng hết công suất.  

Chưa hết, điều khiến các doanh nghiệp nản lòng là tình hình tiêu thụ xăng E5 sụt giảm. Căn cứ vào số liệu thống kê của Sở Công Thương TP.HCM, hiện có 240 cửa hàng xăng dầu có trụ bán xăng E5, chiếm chưa đến ½ tổng số điểm bán xăng dầu trên địa bàn TP. Lượng tiêu thụ trung bình một tháng khoảng 8.053 m3, chiếm 6,2% tổng sản lượng tiêu thụ trên tại đây. Điều đáng nói là một số cửa hàng xăng dầu xăng E5 đã đóng cửa sau một thời gian mở bán. 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do xăng E5 tiêu thụ chậm, tồn kho nhiều, tỷ lệ hao hụt cao, cộng thêm chiết khấu không hấp dẫn. Mặt khác, xăng E5 chưa thực sự thu hút người tiêu dùng nên việc tiêu thụ càng trở nên khó khăn. 

“Sức tiêu thụ xăng E5 thấp thấp, trong khi chỉ tính riêng chi phí chuyển đối từ bán xăng A92 sang E5 đã “ngốn” 30 triệu đồn/bồn chứa. Đó là chưa kể chi phí nhân viên bán hàng. Khi chính thức xóa bỏ xăng A90 thì chúng tôi buộc phải đầu tư bồn chứa mới để chứa E5… Tất cả đang khiến chúng tôi trở nên chật vật hơn, khó khăn hơn.” - đại diện cửa hàng kinh doanh xăng dầu tại quận Tân Bình cho hay.

Nhà máy “đắp chiếu”, nguyên liệu lấy từ đâu?

Khó khăn chồng khó khăn, các doanh nghiệp hiện cũng đang phải vật lộn với việc thiếu nguồn cung ethanol để phối trộn xăng E5. Thực tế, với chi phí đầu tư hàng ngàn tỷ đồng, rất nhiều nhà máy sản xuất ethanol phục vụ cho việc phối trộn xăng E5 đang “đắp chiếu” hoặc hoạt động cầm chừng do nguyên liệu đầu vào không ổn định. Điển hình nhất là các nhà máy xăng E5 như Dung Quất, Phú Thọ, Bình Phước…

Trước những lo lắng trên, ông Trần Ngọc Năm - Phó tổng Petrolimex khẳng định sẽ đảm bảo nguồn cung ethanol cũng như mở rộng trạm phối trộn E5 tại các địa phương. Ngoài ra, đại diện Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) - đơn vị quản lý vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất đưa tuyên bố sẽ cung ứng xăng khoáng để các doanh nghiệp đầu mối tự pha chế xăng sinh học E5.
Phía Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam khuyến cáo không nên quá lo lắng về nguồn cung ethanol hiện nay. Dù không ít cơ sở đắp chiếu nhưng vẫn có các cơ sở sản xuất ethanol phục vụ cho chế biến xăng sinh học.

Sở Công Thương TP.HCM nhận định để đạt mục tiêu thay thế hoàn toàn xăng A92 bằng xăng E5 từ đầu năm 2018 đòi hỏi nhiều việc cần phải làm.Trong đó, Chính phủ và các Bộ, ban ngành liên quan cần phải lên kế hoạch nhằm đảm bảo nguồn cung.

Tuy vậy, với thực tế hiện nay, Sở Công Thương TP.HCM cho rằng để có thể đạt được mục tiêu thay thế hoàn toàn xăng A92 bằng xăng sinh học từ đầu năm 2018 đòi hỏi nhiều việc phải làm. Chẳng hạn Chính phủ và các Bộ, Ngành chức năng phải có kế hoạch đảm bảo nguồn cung ethanol phục vụ sản xuất và phối trộn xăng E5. Đồng thời h trợ một phần chi phí pha chế, sản xuất, lưu thông, bảo quản xăng E5 để giảm bớt áp lực, khó khăn cho các doanh nghiệp.