Những dấu hiệu cho thấy ô tô khó giảm mạnh vào năm 2018
Tiền thuế thu từ ô tô, cả loại sản xuất, lắp ráp trong nước lẫn nhập khẩu nguyên chiếc của hai tỉnh Vĩnh Phúc và Quảng Nam đang giảm mạnh. Đồng thời, định hướng hạn chế phương tiện cá nhân đang dần đươc triển khai... Trước tình thế này, các cơ quan quản lý buộc phải tính toán nhiều biện pháp kinh tế để điều chỉnh. Do đó, giá ô tô được dự báo khó có thể giảm mạnh.
Tiền thuế thu từ ô tô giảm mạnh
Theo thông tin từ Cục thuế tỉnh Vĩnh Phúc, trong năm 2017, tiền thuế của địa phương này sẽ giảm khoảng 7.000 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do các doanh nghiệp ngừng sản xuất một số mẫu ô tô, chuyển sang nhập khẩu xe nguyên chiếc về phân phối cho thị trường trong nước.
Cụ thể, đầu năm nay, Toyota Việt Nam đã ngừng lắp ráp mẫu xe Fortuner tại nhà máy ở Vĩnh Phúc để chuyển sang nhập khẩu nguyên chiếc từ thị trường Indonesia. Mỗi tháng, mẫu xe này bán được 1.200 xe. Ngoài ra, Honda Việt Nam cũng bỏ lắp ráp mẫu xe Civic tại nhà máy Vĩnh Phúc và nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan về bán. Doanh số trung bình hàng năm của mẫu xe này đạt hơn 2.000 xe.
Tiền thuế hiện chiếm khoảng 50% giá ô tô bán ra tại Việt Nam. Do vậy, khi hàng chục nghìn chiếc xe chuyển sang nhập khẩu, số tiền thuế thu được từ sản xuất lắp ráp ô tô tại Vĩnh Phúc sụt giảm mạnh.
Tiền thuế hiện chiếm khoảng 50% giá bán xe ô tô tại Việt Nam
Trong khi đó, tỉnh Quảng Nam cũng cho hay, tiền thuế dự kiến thu từ sản xuất, lắp ráp ô tô trong năm 2017 chỉ được khoảng 6.700 tỷ đồng, sụt giảm 2.084 tỷ đồng so với mức dự toán, gây ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng kinh tế và kết quả thu ngân sách của địa phương này.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 6 tháng đầu năm nay, ngân sách đã giảm thu 8.090 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Việc thực hiện các hiệp định thương mại tự do được cho là nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm này. Trong đó, ô tô, xăng dầu là các mặt hàng có mức thuế nhập khẩu giảm mạnh nên đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến số thu ngân sách. Đơn cử, mức thuế nhập khẩu ô tô du lịch nguyên chiếc dưới 9 chỗ từ khu vực ASEAN đã giảm từ 40% xuống còn 30% kể từ ngày 1/1/2017 là nguyên nhân gây sụt giảm nguồn thu.
Sang năm 2018, khi thuế suất thuế nhập khẩu ô tô dưới 9 chỗ ngồi từ khu vực ASEAN về Việt Nam giảm còn 0%, số thu thuế từ ô tô được dự báo sẽ còn giảm thêm.
Tổng cục Hải quan cho biết, trong 6 tháng đầu năm nay, số lượng ô tô dưới 9 chỗ ngồi nhập khẩu đạt 26.600 xe, đạt tổng giá trị 449 triệu USD. Cụ thể, xe nhập từ Indonesia dẫn đầu với 8.900 xe, trị giá 171 triệu USD, tiếp theo là Thái Lan với 6.600 xe, đạt tổng giá trị 105 triệu USD.
Thuế suất thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ các nước ASEAN về Việt Nam hiện ở mức 30%. Theo đó, với kim ngạch kể trên, tiền thuế thu được khi nhập xe từ hai nước bạn là hơn 80 triệu USD, cả năm ước tính đạt trên 160 triệu USD. Đên năm 2018, mức hụt thu có thể lên đến hàng trăm triệu USD.
Thêm vào đó, nhằm duy trì hoạt động lắp ráp trong nước, mức thuế suất thuế nhập khẩu bộ linh kiện ô tô hiện đang ở mức 15% cũng giảm về 0%, nguồn thu từ đây sẽ không còn.
Đối với ô tô con có dung tích xi lanh từ 2.0L trở xuống, bước sang năm 2018, thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ giảm 5%, góp phần làm giảm nguồn thu từ xe ô tô.
Giá ô tô khó giảm?
Thuế nhập khẩu về 0% có thể sẽ khiến giá nhiều mẫu xe nhập khẩu rẻ hơn 20% so với xe sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam. Do đó, chỉ những mẫu xe nào có lợi thế mới được duy trì lắp ráp, phần còn lại các hãng sẽ chuyển sang nhập khẩu về phân phối trong nước.
Số lượng xe ngoại nhập được dự báo sẽ còn tăng lên, trong khi lượng xe sản xuất lắp ráp trong nước sẽ giảm xuống. Các tỉnh đang có nguồn thu lớn từ ô tô như Vĩnh Phúc, Hải Dương, Quảng Nam,... sẽ còn bị thất thu thuế nhiều hơn nữa. Con số này ước tính có thể lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Khi giá bán ô tô giảm do thuế nhập khẩu giảm, các cơ quan quản lý có thể sẽ tìm các biện pháp để điều chỉnh. Ngoài ra, ô tô nhập tràn vào Việt Nam với giá rẻ còn có thể gây áp lực lên cơ sở hạ tầng giao thông trong nước. Vì thế, các cơ quan chức năng chắc chắn sẽ tìm cách để hạn chế ô tô.
Tiến sĩ Nguyễn Đức Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) nhận định, nếu muốn hạn chế ô tô bằng các biện pháp kinh tế, chắc chắn Nhà nước sẽ tăng các thuế, phí. Cũng theo ông Thành, trong thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ tìm cách tăng các loại phí liên quan đến ô tô nhập khẩu lên cao hơn hiện tại rất nhiều.
Mới đây, đã có đề xuất từ Bộ Công Thương với dòng xe bán tải, đề nghị nâng thuế phí đối với dòng xe này lên tương đương với ô tô con. Xe bán tải hiện đang được hưởng thuế thụ đặc biệt từ 15-25, tùy theo dung tích xi lanh và lệ phí trước bạ là 2%. Nếu nâng thuế lên ngang bằng xe con, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với bán tải sẽ từ mức 40-90% và lệ phí trước bạ từ 10-12%. Đây chính là cách để bù đắp cho nguồn thu bị thiếu hụt.
Theo một số nguồn tin, Bộ Tài chính cũng đang muốn sửa hàng loạt luật thuế như Luật Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài nguyên và thuế tiêu thụ đặc biệt.
Riêng ô tô phải chịu ảnh hưởng bởi 3 luật thuế là thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt. Thuế suất được sửa tăng lên chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến giá xe.
Do đó, sang năm 2018, giá ô tô sẽ khó có cơ hội giảm.