Giá ô tô ở Việt Nam siêu đắt , nguyên nhân do đâu ?

Giá xe bị "đội" lên bởi thuế, phí

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hiện tại mức giá bán xe ở nước ta vẫn ở mức cao so với các nước trong cùng khu vực. Cụ thể, nếu so với các nước khác như Thái Lan hay Indonesia thì mức giá xe ô tô tại Việt Nam vẫn cao hơn gấp 2 lần. Thậm chí, so sánh với các nước có ngành công nghiệp ô tô đã phát triển ổn định như Hoa Kỳ và Nhật Bản thì con số này còn lớn hơn rất nhiều.

Thuế và phí của nước ta quá cao là nguyên nhân chính khiến cho giá xe luôn ở mức cao, trong khi đó sản lượng tích lũy nội địa không cao (các doanh nghiệp đang sản xuất dưới rất xa so với công suất thiết kế). Chất lượng xe sản xuất, lắp ráp trong nước mặc dù đã được cải thiện nhưng vẫn không bằng xe nhập khẩu.

Giá xe ô tô tại Việt Nam bị "đội" lên bởi thuế, phí

Bộ Công Thương cũng lên tiếng thừa nhận thất bại trong việc nâng tỷ lệ nội địa hóa xe dưới 9 chỗ. Theo mục tiêu đề ra, vào năm 2005 phải  đạt mức 40%, năm 2010 nâng lên mức 60% thì trên thực tế tính đến thời điểm hiện tại mới đạt bình quân khoảng 7 - 10%. Trong đó, Thaco đạt 15 - 18%, Toyota Việt Nam đạt 37% đối với riêng dòng xe Innova, thấp hơn mục tiêu đề ra.

Cũng từ báo cáo của Bộ Công Thương,  ngoài nguyên nhân được cho là do thuế và phí, bộ cũng thẳng thắn nhìn nhận, đưa ra đánh giá rằng: ngành công nghiệp ô tô Việt Nam còn chưa thực sự có những bước tiến đột phá. Đa phần các doanh nghiệp mới chỉ sản xuất được một số ít chủng loại phụ tùng đơn giản, có hàm lượng công nghệ thấp như gương, kính, ghế ngồi, bộ dây điện, ắc quy, săm-lốp, một số sản phẩm nhựa. Bên cạnh đó, chỉ một số rất ít đầu tư dây chuyền dập thân, vỏ xe trong số hơn 400 doanh nghiệp như hiện nay.

Sự hợp tác - liên kết và chuyên môn hoá trong sản xuất, lắp ráp ô tô, sản xuất phụ tùng, linh kiện của các doanh nghiệp sản xuất ô tô tại Việt Nam cũng chưa có sự liên kết chặt chẽ. Hệ thống các nhà cung cấp nguyên vật liệu và sản xuất linh kiện quy mô lớn cũng chưa được thiết lập.

Tính đến năm 2016, theo báo cáo của Bộ Công Thương thì hiện ngành sản xuất ô tô trong nước có khoảng 173 doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp, trong đó 56 doanh nghiệp sản xuất xe từ linh kiện rời, 117 doanh nghiệp sản xuất từ xe cơ sở. Các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ là chủ yếu.

Bộ Công Thương thừa nhận thất bại trong việc nâng tỷ lệ nội địa hóa xe dưới 9 chỗ

Ô tô nhập khẩu sắp được "cởi trói" ?

Mới đây, Bộ Công Thương đã đưa ra dự thảo nghị định quy định về điều kiện kinh doanh sản xuất lắp ráp, nhập khẩu và bảo hành, bảo dưỡng ô tô.

Theo dự thảo này, để được Bộ Công Thương cấp mã số nhập khẩu ô tô, các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô cần phải đáp ứng được một số điều kiện. Cụ thể: doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải có cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô phù hợp với loại ô tô nhập khẩu; chịu trách nhiệm triệu hồi ô tô khi bị lỗi kỹ thuật, vi phạm quy định, quy chuẩn và chi trả chi phí cho việc triệu hồi...

Trong tương lai, việc nhập khẩu ô tô, đặc biệt là loại ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống sẽ không còn quá khó khăn đối với các thương nhân muốn tham gia lĩnh vực này nếu như dự thảo được thông qua. Theo ý kiến của các nhà kinh doanh ô tô thì những điều kiện mà dự thảo đưa ra không quá khó để thực hiện.

Không ràng buộc doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải là chủ sở hữu cơ sở bảo hành bảo dưỡng hoàn toàn. Đồng thời, doanh nghiệp chỉ cần sở hữu tối thiểu 30% hoặc có thể ký hợp đồng thuê cơ sở bảo dưỡng, bảo hành với một doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô. Tiến hành cả hai phương án nói trên được cho là  điểm mới đáng chú ý của dự thảo lần này.

Ngoài những ý kiến đồng tình còn có một số ý kiến tỏ ra lo ngại trước quy định của dự thảo này. Nhiều người đặt nghi vấn về quyền lợi của người tiêu dùng liệu có được đảm bảo khi bảo hành, bảo dưỡng, đặc biệt là vấn đề triệu hồi xe khi sự cố kỹ thuật xảy ra nếu như áp dụng theo đúng quy định này.

Một luồng ý kiến khác cũng đang lo lắng về tình trạng hàng loạt ô tô nhập khẩu không chính hãng sẽ ồ ạt đổ vào Việt Nam, dẫn đến sự cạnh tranh về giá bán với các nhà nhập khẩu chính hãng độc quyền lâu nay.