Nhà đầu tư cao tốc Hà Nội-Hải Phòng ngập trong nợ nần
Cao tốc Hà Nội-Hải Phòng đến nay vẫn được xem là cao tốc đẹp nhất Việt Nam. Tuy nhiên, dự án này lại đang khiến nhà đầu tư là Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) ngập trong nợ nần.
Mới đây, Vidifi đã tiếp tục có văn bản gửi Bộ Kế Hoạch Và Đầu Tư kiến nghị bố trí vốn ngân sách Nhà nước để trả nợ 2 khoản vay từ Ngân hàng tái thiết Đức- KfW và ngân hàng xuất nhập khẩu Hàn Quốc- Kexim Bank.
Theo đó, ngày 29-5-2015, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn đầu tư và bổ sung các cơ chế, chính sách hỗ trợ cần thiết đối với Dự án đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, trong đó Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển sang hình thức Nhà nước hỗ trợ trực tiếp cho Dự án 300 triệu USD từ nguồn vay Kexim Bank và KfW.
Nhà đầu tư Cao Tốc Hà Nội-Hải Phòng đang ngập trong nợ vay nước ngoài đến kỳ phải trả
Vidifi cho biết, đối với khoản vay tương đương 200 triệu USD từ Kexim Bank, kế hoạch trả nợ gốc giai đoạn 2016-2020 là hơn 19 tỷ KRW (tương đương 402 tỷ đồng), trong đó năm 2019 trả 8,3 tỷ KRW, năm 2020 trả 10,6 tỷ KRW. Kế hoạch trả nợ gốc giai đoạn tiếp theo, 2021-2044 là gần 229 tỷ KRW.
Đối với khoản vay 100 triệu USD từ KfW, đã trả nợ gốc từ 2013 đến 2017 được hơn 46 triệu USD. Còn kế hoạch trả nợ gốc giai đoạn 2018-2020 là 29,214 triệu USD (trong đó: năm 2018 trả 9,738 triệu USD, năm 2019 trả 9,738 triệu USD và năm 2020 trả 9,738 triệu USD). Như vậy, tổng số nợ gốc đã trả và phải trả đến năm 2020 là gần 1.700 tỷ đồng. Còn kế hoạch trả nợ gốc giai đoạn 2021-2023 là 24,715 triệu USD.
Vidifi cho biết, như vậy, tổng số nợ gốc đã trả và sẽ đến hạn trả của các khoản vay từ Kexim Bank và KfW cho Dự án đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đến năm 2020 quy đổi ra đồng Việt Nam là hơn 2.100 tỷ đồng.
Theo lãnh đạo Vidifi, theo Quyết định số 746/QĐ-TTg ngày 29-5-2015 của Thủ tướng Chính phủ kèm theo Phương án tài chính Dự án đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã được các bộ, ngành thẩm định và báo cáo Chính phủ, Nhà nước sẽ bố trí nguồn vốn ngân sách để trả nợ gốc đến hạn đối với các khoản vay từ Kexim Bank và KfW.
Bên cạnh đó, tại văn bản số 4670/BTC-QNN ngày 10-4-2017, Bộ Tài chính nêu rõ sự cần thiết phải bố trí vốn ngân sách Nhà nước trong kế hoạch về đầu tư công trung hạn để ngân hàng phát triển Việt Nam-VDB (nhà rót vốn cho Vidifi làm cao tốc Hà Nội-Hải Phòng) và Bộ Tài chính có nguồn trả nợ cho các ngân hàng nước ngoài.
Hơn nữa, ngày 1-8-2017, tại Thông báo số 334/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành bổ sung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016-2020 và các thời kỳ tiếp theo để thanh toán các khoản hỗ trợ vốn của Nhà nước cho Dự án.
Ngày 22-12-2017 Văn phòng Chính phủ có công văn số 556/TB-VPCP chỉ đạo các bộ, ngành liên quan sớm tham mưu các cấp có thẩm quyền, bố trí vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn để thanh toán các khoản hỗ trợ của Nhà nước cho Dự án, trong đó có tái cơ cấu khoản vay nước ngoài 300 triệu USD.
“Tuy nhiên, đến nay các khoản hỗ trợ bằng nguồn ngân sách Nhà nước nêu trên chưa được cấp và chưa được đưa vào kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.
Việc chưa cấp và chưa bố trí vốn ngân sách Nhà nước để trả nợ gốc các khoản vay nước ngoài cho Dự án đến nám 2020 sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình tài chính và cân đối nguồn vốn của VDB và Vidifi, đồng thời dẫn đến việc Bộ Tài chính sẽ không có nguồn vốn trong kế hoạch để thực hiện trả nợ nước ngoài khi đến hạn,” lãnh đạo Vidifi bày tỏ.
Do đó, Vidifi đã đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo Chính phủ để Chính phủ báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội sớm bố trí nguồn ngân sách Nhà nước để Vidifi có nguồn trả nợ VDB, để VDB và Bộ Tài chính có nguồn trả nợ các khoản vay nước ngoài đến hạn của Dự án.
Cao tốc Hà Nội-Hải Phòng được thông xe vào tháng 12-2015, mức phí hiện nay là 2.000 đồng/km/xe tiêu chuẩn, cũng là mức phí cao tốc đắt nhất đến hiện tại. Cao tốc này có tổng mưc đầu tư khoảng 45.000 tỷ đồng.
Cần phải nhắc lại rằng, đây không phải là lần đầu tiên nhà đầu tư tuyến cao tốc này lo lắng về phương án tài chính của Dự án. Trước đó, cũng đã nhiều lần Vidifi bày tỏ quan ngại, nếu không được triển khai một số chính sách ưu đãi như quyết định trước đây của Thủ tướng về việc khai thác hạ tầng hai bên cao tốc thì sẽ vỡ phương án tài chính....
Mới đây nhất, báo cáo Bộ GTVT, Vidifi cho hay, doanh thu thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ của 7 trạm thu phí dịch vụ trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2017 chỉ đạt 1.258 tỷ đồng, bình quân mỗi ngày đạt 3,4 tỷ đồng.
Cùng với doanh thu thu phí dịch vụ tại 2 trạm thu phí QL 5 trong năm 2017 đạt 832,9 tỷ đồng. Với tổng doanh thu thu phí toàn dự án đạt 2.091 tỷ đồng. Tính bình quân, doanh thu mỗi ngày của đơn vị này đạt khoảng 5,7 tỷ đồng/ngày.
Trong khi đó, theo Vidifi, mức thu này chưa tính các chi phí thu mà doanh nghiệp phải bỏ ra để vận hành 9 trạm thu phí cùng với công tác bảo trì 2 tuyến đường thuộc dự án. Hiện, nhà đầu tư đang phải trả khoảng 8 tỷ đồng tiền lãi vay mỗi ngày. Như vậy, số tiền thâm hụt mỗi ngày là 2,5 tỷ đồng (tương đương khoảng 900 tỷ đồng/năm).
Ngân Tuyền (ANTĐ)